Jak przebiega kwalifikacja osoby z niedosłuchem do wszczepienia implantów ślimakowych?

Wszczepienie implantu ślimakowego to przełomowa metoda leczenia głębokiego niedosłuchu, która może radykalnie poprawić jakość życia pacjentów z uszkodzonym narządem słuchu. Jest to skomplikowana, ale bardzo skuteczna procedura, która wymaga dokładnej kwalifikacji pacjenta. W tym artykule przedstawiamy najważniejsze aspekty związane z procesem kwalifikacyjnym do wszczepienia implantu ślimakowego, wskazania, przeciwwskazania oraz jak wygląda cały proces od diagnozy do zabiegu.

Co to jest implant ślimakowy?

Implant ślimakowy to urządzenie medyczne, które umożliwia osobom z głębokim ubytkiem słuchu odbieranie dźwięków. Działa poprzez stymulację elektryczną nerwu słuchowego, omijając uszkodzone komórki ślimaka (części ucha wewnętrznego odpowiedzialnej za przetwarzanie dźwięków). Składa się z części wewnętrznej, wszczepionej chirurgicznie w ucho, oraz zewnętrznej, która jest noszona na uchu i przetwarza dźwięki na sygnały elektryczne.

Dla kogo implant ślimakowy?

Implanty ślimakowe są przeznaczone dla osób z obustronnym głębokim niedosłuchem czuciowo-nerwowym, u których tradycyjne aparaty słuchowe nie przynoszą zadowalających rezultatów. Typowy kandydat to osoba z niedosłuchem, która ma trudności w rozumieniu mowy nawet przy odpowiednio dobranym aparacie słuchowym. Kandydaci do implantacji muszą udowodnić, że tradycyjne aparaty słuchowe nie są w stanie zapewnić im zadowalającej poprawy słuchu. Ocena ta odbywa się poprzez testy słuchowe z aparatami słuchowymi oraz bez nich.

Kandydat powinien być w ogólnie dobrym stanie zdrowia, aby móc przejść operację. Przeprowadza się dokładne badania laryngologiczne i ogólne w celu wykluczenia przeciwwskazań chirurgicznych, takich jak infekcje, wady anatomiczne ucha czy inne schorzenia, które mogłyby wpłynąć na przebieg operacji.

Kwalifikacja obejmuje także ocenę stanu psychicznego pacjenta oraz ewentualnych schorzeń neurologicznych, które mogłyby wpływać na zdolność do przyswojenia technologii implantu. 

Ważnym elementem kwalifikacji jest rozmowa laryngologa z pacjentem na temat jego oczekiwań wobec zabiegu oraz ocena wsparcia ze strony najbliższych. Implant ślimakowy nie przywraca naturalnego słuchu, a proces nauki słuchania z implantem wymaga dużego zaangażowania i rehabilitacji.

Proces kwalifikacji krok po kroku

1. Proces rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu oraz oceny stanu słuchu pacjenta. Wykonywane są testy audiometryczne, które pomagają określić poziom niedosłuchu oraz możliwości poprawy słuchu za pomocą aparatu słuchowego. Testy te mogą obejmować audiometrię tonalną, słowną oraz impedancyjną.
2. Jeśli pacjent nie ma już aparatu słuchowego, zostaje on dobrany i przeprowadzane są testy z jego udziałem. Jeżeli pomimo odpowiedniego dopasowania aparatów pacjent nie odczuwa wystarczającej poprawy, rozważa się implant ślimakowy.
3. W celu oceny struktury ucha wewnętrznego oraz drożności nerwu słuchowego wykonuje się badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa (TK) lub rezonans magnetyczny (MRI). Badania te mają na celu wykluczenie anatomicznych przeciwwskazań do operacji.
4. Przed operacją pacjent często podlega ocenie logopedycznej, która sprawdza jego zdolności językowe oraz potencjał do rehabilitacji słuchowej po implantacji. U dorosłych może to obejmować testy rozumienia mowy, u dzieci – ocenę rozwoju mowy i języka.
5. Psycholog ocenia, czy pacjent jest gotowy na wyzwania związane z implantem ślimakowym, zarówno pod względem emocjonalnym, jak i poznawczym. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, u których odpowiednie wsparcie psychologiczne ma kluczowe znaczenie w adaptacji do nowej rzeczywistości słuchowej.

Rehabilitacja po implantacji

Sam zabieg wszczepienia implantu ślimakowego to dopiero początek długiej drogi. Rehabilitacja słuchowa, prowadzona zarówno przez audiologa, jak i logopedę, jest nieodzowna dla osiągnięcia pełnych korzyści z implantu. Pacjenci uczą się interpretować dźwięki w sposób zupełnie nowy, a proces ten może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, w zależności od indywidualnych uwarunkowań.